De vraag of buitenaards leven daadwerkelijk bestaat houdt de mensheid al eeuwenlang bezig. Deze fascinatie heeft ook de makers van de XCOM-reeks getroffen. Zoals vele andere game- en filmmakers zien zij aliens als moordlustige veroveraars die superieur zijn aan het menselijke ras. Met XCOM: Enemy Unknown, een remake van de klassieke game uit 1994, dagen Firaxis Games en 2K Games de speler opnieuw uit de wereld te redden van haar ondergang. De wereld blijkt al in een vroeg stadium van de invasie niet opgewassen tegen de omvang en technologische superioriteit. Als reactie hierop richt een coalitie van landen over de gehele wereld een paramilitaire organisatie genaamd XCOM (Extraterrestrial Combat) op. En met de maandelijkse financiële steun van de verschillende landen krijgt de speler aan het roer van deze organisatie de kans om de wereld te redden.
Jij versus alle aliens
Direct zal de speler spelbepalende keuzes moeten maken. Het begint natuurlijk met het instellen van de moeilijkheidsgraad, van zeer eenvoudig tot nagenoeg onmogelijk! Daarbij bestaat de optie van een zogenaamde ‘Iron Man’-modus waardoor de speler niet langer onbeperkt het spel op kan slaan en zo bijvoorbeeld na iedere nederlaag de missie over kan doen. De speler kan beginnen met een tutorial, die voor beginnende spelers zeer aan te raden is. Hierin wordt nagenoeg alles stap voor stap uitgelegd. Nadat de speler volgens eigen inzicht de meest strategische locatie voor het hoofdkwartier heeft gekozen kan het avontuur beginnen. Vanuit het hoofdkwartier worden alle missies uitgezet en met een vliegtuig ga je met een maximum van zes soldaten de strijd aan. Turn-based beweeg je de soldaten door de ruim 70 verschillende (niet al te grote) speelvelden en overweldig je op verschillende manieren je vijanden (of vrienden, want er bestaat ook een multiplayermodus waar je zowel in de lijven van mensen als aliens kunt kruipen!). Iedere missie die een soldaat overleeft geeft hem ontwikkelingspunten en nadat een soldaat een level stijgt kan de speler hem bepaalde specialiteiten toewijzen. Zo kunnen soldaten zich specialiseren tot scherpschutters, medici en heavy gunners. Zo wordt de soldaat naar gelang hij meer aliens vermoord en meer missies overleeft alsmaar sterker. De speler moet echter uitkijken, want wanneer een soldaat het loodje legt is hij voorgoed dood en zul je nieuwe soldaten moeten trainen. De levels geven de speler verschillende strategische mogelijkheden, maar ook een aantal beperkingen. Zo zijn in sommige levels bepaalde plekken door bugs niet of nauwelijks bereikbaar.
Een strategische keus
De speler kan meerdere malen gedurende het spel een keuze maken tussen verschillende missies. Deze keuze zal afhangen van grofweg twee factoren, wat de speler nodig heeft (geld, onderzoekers, ingenieurs of soldaten) en in welk land de dreiging van de aliens het grootst is. Wanneer het dreigingniveau te hoog wordt kan een land namelijk stoppen met de financiering van het XCOM-project, wat betekent dat je minder middelen tot je beschikking hebt en dit maakt het alsmaar lastiger om je doel te bereiken. Door deze landen te helpen, door bijvoorbeeld aliens aan te vallen of satellieten te bouwen, neemt de dreiging af. Aan het eind van iedere maand zullen de landen en de wereldraad je belonen voor je progressie.
Om de aliens te kunnen bevechten zul je ze moeten begrijpen en zul je technologische stappen moeten maken. Omdat XCOM pas recentelijk is opgericht moet er nog veel gebeuren. Zo moet onderzoek worden gedaan naar materialen en lijken die je van het slagveld naar het hoofdkwartier hebt gesleurd en zullen nieuwe wapens en wapenupgrades moeten worden uitgevonden. Voor dit alles is ruimte en energie nodig, dus zal de speler ook hier voor moeten zorgen. Om onderzoekscentra en werkplaatsen draaiende te houden zul je geld en mankracht nodig hebben. Daarnaast zul je keuzes moeten maken wat prioriteit heeft om te ontwikkelen en te onderzoeken. Wil je eerst weten hoe de alien anatomisch in elkaar steekt? Of wil je direct nieuwe wapens bouwen? Niet alleen de grond, maar ook het luchtruim zal verdedigd moeten worden. Vliegtuigen zullen moeten worden gebouwd om naderende UFO’s neer te schieten. Je ziet dat je als commandant vele zaken zult moeten regelen en vele keuzes zult moeten maken. Je kunt niet alles tegelijk doen en je zult de dreiging niet overal beperkt kunnen houden.
Qua gameplay zit het spel erg interessant en uitdagend in elkaar. De verhaallijn stelt echter erg teleur, bot gezegd: verder dan ‘er is een alien-invasie’, ‘je boekt progressie’ en ‘je hebt ze verslagen’ komt het niet echt. Wat besturing betreft zal de speler moeten wennen, maar hierop valt niet veel aan te merken. Ook geluidstechnisch zit het prima in elkaar, hoewel erg basaal karakteriseert het de verschillende omgevingen waarin gevochten wordt en zorgt het voor extra spanning gedurende de vele gevechten. Grafisch is het spel allerminst vernieuwd en stelt het vaak zelfs erg teleur. Het eerste dat opvalt is dat de cinematics er niet erg aantrekkelijk uit zien. Daarnaast zul je merken dat de soldaten allemaal op elkaar lijken en dat tijdens gevechten je door muren kunt schieten of dat zelfs een soldaat een hele andere kant op knalt en daarbij alsnog de vijand doodt. Wat dit betreft zitten er nogal wat haperingen en foutjes in het spel. Jammer, maar de makers hebben volledig de focus op de gameplay gelegd en op dat vlak zijn ze erg goed geslaagd!
Verkocht
Ik kwam voor het eerst in contact met XCOM afgelopen zomer tijdens Gamescom in Keulen. Ik moet eerlijkheidshalve zeggen dat ik niet wist wat ik moest verwachten, maar werd positief verrast en was erg onder de indruk van de impact van de vele keuzemogelijkheden en de diepgang van het strategische element in de game. Ik kon vervolgens niet wachten tot de game op de markt zou verschijnen. Na het al vele uren gespeeld te hebben kan ik zeggen dat ik voor deze game nog altijd graag de console aanzet. Dat het spel volledig draait om de gameplay en dat grafisch niet veel tijd aan het spel lijkt te zijn besteed maakt eigenlijk niets uit. Het is een degelijke strategische game waarin uren zenuwslopend met vrienden en vijanden kan worden gevochten. Aan diepgang van het verhaal had wel wat meer gewerkt mogen worden, maar al met al is het een game die zeer de moeite waard zal zijn!