Het verklarende woordenboek met videogame-termen

Ben je onbekend met enkele termen binnen de wereld der videogames? Evilgamerz heeft enkele bekende termen voor je op een rij gezet met daarbij de uitleg per definitie om het iets duidelijker te verwoorden. De lijst is onder voorbehoud, en wordt bijgewerkt en ge-update waar nodig met extra en nieuwe terminologie.



AAA
Ook wel triple-A genoemd. Het zijn vaak games met een (extreem) hoog budget en grote ontwikkelteams die aan de game werken. Vaak zijn het budgetten die oplopen tot tientallen miljoenen, en er wordt verwacht dat er miljoenen exemplaren van de titel verkocht worden.

Aimbot
Deze term verwijst vaak naar software (vaak illegaal) waarmee je makkelijker tegenstanders kunt hitten met je gun. De software zorgt ervoor dat je target-point automatisch wordt getriggerd en geraakt wanneer jij schiet. Met auto-aim kan online vals gespeeld worden. Het wordt ook wel gezien als ‘cheaten’ (vals spelen). Veel uitgevers, waaronder Activision Blizzard, treden hard op tegen gebruikers van aimbot-software. Aimbot’s worden veelal op de PC gebruikt omdat ze op dat platform zelf geschreven kunnen worden door programmeurs.

BC
Backwards compatibility luidt de gehele term. Dit betekent dat je bijvoorbeeld op een PlayStation 5 games kunt spelen van vorige generaties, bijvoorbeeld PlayStation 4- en PlayStation 3-games.

Campen
Langdurig op een zelfde plek gelokaliseerd blijven en afwachten tot een tegenstander voorbij komt die je kunt neerschieten. De tegenstander merkt je meestal later op dan jou omdat je zit te wachten op een moeilijk te vinden plek, waar het zicht op andere spelers vaak uitermate goed is.



Cinematics
Een cut-scene of tussenfilmpje dat de aandacht van de speler op het verhaal vestigt. Het zijn vaak geanimeerde beelden waarin de speler zijn of haar controle verliest en dus even de aandacht moet weerleggen naar dialogen, monologen of juist actievolle (tussen)filmpjes.

Co-op
Een afkorting voor co-operatief. Je speelt dus samen de game. Dit kan zowel offline als online zijn. Offline kan dit vaak met meerdere controllers, of zelfs op 1 keyboard, maar veelal worden games online co-op gespeeld. Veelal betreft het een verhaalmodus waarin spelers moeten samenwerken, maar het kan bijvoorbeeld ook een filmgame zijn, waarin je een bepaald character speelt en waarin (samen) beslissingen gemaakt dienen te worden om het verloop van het verhaal verder te bepalen.

CPU
Central Processing Unit, ook wel een processor genoemd van een apparaat, waaronder een console of personal computer.

Cross-platform
Een game die werkt op meerdere platformen en/of gespeeld kan worden met andere spelers die op een ander platform spelen. Voorbeeld: Een Xbox-bezitter speelt FIFA tegen een FIFA-speler op de PlayStation. Of een PC-speler speelt co-op game met een speler op een Nintendo-platform.

D-Pad
Veelal de knop links gepositioneerd op een controller, waarmee je naar boven, links, rechts en beneden kunt sturen. Veelal gebruikt om sturing te geven aan je character, maar veelal gebeurt dit tegenwoordig met de sticks (analoge stick).



DLC
Afkorting voor downloadbare content (Downloadable Content). Het zijn wat vroeger vaak uitbreidingen of expansions werden genoemd. Je krijgt extra items, content, maps, missies of juist extra moeilijkheidsgraden aan de game toegevoegd. Dit kan tegen betaling, maar ook gratis beschikbaar gesteld worden door een developer en/of uitgever.

DLSS
DLSS is een revolutionaire doorbraak in door AI aangedreven graphics die de prestaties enorm verhoogt in combinatie met videokaarten van Nvidia. DLSS wordt aangestuurd door de nieuwe Tensor Cores van de vierde generatie en Optical Flow Accelerator op GPU’s uit de GeForce RTX 40 series en maakt gebruik van AI om extra frames van hoge kwaliteit te maken zonder dat dit ten koste gaat van de beeldkwaliteit of responsiviteit.

DPS
DPS staat voor “Damage Per Second” en wordt vaak gebruikt in videogames om de hoeveelheid schade te meten die een personage, wapen of vaardigheid kan toebrengen in een bepaalde tijdseenheid, meestal per seconde. Het is een belangrijke statistiek in veel games, vooral in RPG’s (Role-Playing Games) en MMO’s (Massively Multiplayer Online games), omdat het helpt bij het beoordelen van de effectiviteit van een personage of een bepaalde speelstijl.

Easter Egg
Een Easter egg in de context van games verwijst naar een verborgen feature, boodschap, of grapje binnen een videogame. Dit kan variëren van subtiele verwijzingen naar andere spellen of popcultuur tot volledige speelbare minigames die verstopt zijn binnen de game. Easter eggs zijn vaak bedoeld als leuke verrassingen voor spelers die de moeite nemen om de game grondig te verkennen.

Faceplate
Een (plastic) cover die je kunt plaatsen op je console door de standaard cover (plate) te verwijderen. Dit kan momenteel bijvoorbeeld bij de PS4 en bij de PlayStation 5 (middels third party faceplates en waarschijnlijk in de toekomst ook met plates van Sony zelf). Hiermee wordt het uiterlijk van de console veranderd met allerlei aparte kleuren en thema’s.



Firmware
Systeemsoftware waarmee veelal de beveiliging of softwarematige-features van een systeem worden verbeterd. Vaak wordt hiermee ook het besturingssysteem van de console of handheld verbeterd.

Full HD / 4K (Ultra HD)
Deze term wordt ook wel gezien als een schermresolutie van 1920 pixels breed bij 1080 pixels hoog, ook wel 1080p of 1080i. HD Ready is een lagere resolutie, namelijk 1280 x 720 pixels. Huidige TV’s hebben vaak een resolutie van 4K (3840 x 2160 pixels), ook wel 8.3 megapixel. Er is ook 8K, wat neerkomt op 7680 x 4320 pixels.

FPS
– First person shooter, een schietgame die je in een eerste persoonsperspectief speelt.
– FPS kan ook betekenen, de framerate in een game (frames per second). Een framerate van 30 frames per seconde wordt vaak als stabiel gezien, maar 60 fps of 120 fps hebben vaak de voorkeur. De response-tijden zijn dan nog sneller en het beeld is dan nog vloeiender.

GUI
Graphical User Interface, vaak belangrijke details die op het scherm getoond worden in een game. Dit kan de hoeveelheid health, de XP (Experience Points) die je behaalt of bijvoorbeeld de uitleg van de controls zijn. Dit zijn veelal icoontjes en teksten die in het beeld verschijnen tijdens het spelen van een game.

GPU
Graphical Processing Unit, de grafische processor, veelal ook wel de videochip of kaart in een console of personal computer (PC). Nvidia en AMD zijn de bekendste fabrikanten van deze chips. Een GPU kan veel rekenwerk overnemen van een CPU, waardoor games nog beter gedraaid kunnen worden.

Handheld
Een draagbare of handzame spelcomputer, ook wel een draagbaar apparaat om games op te spelen. Een handheld wordt ook wel een portable console genoemd. Voorbeelden zijn de PlayStation Portable, de PlayStation Vita en de Nintendo Dual Screen. Handhelds komen niet veel meer voor doordat mobiele telfeoons tegenwoordig de taken overnemen van handhelds.



Insider
Een persoon (veelal redacteur) die informatie kan verkrijgen binnen een organisatie of industrie. Het is vaak informatie die niet publiekelijk bekend gemaakt mag worden, maar die toch uitlekt via deze persoon. Hoewel het vaak ook geruchten kan betreffen, wordt de informatie wel gezien als redelijk betrouwbaar en interessant. Het wordt vaak ook wel ‘inside information’ genoemd.

Lag
Ook wel een hoge latency genoemd. Het is een technisch probleem waarbij de input (invoer) van de speler vertraagd is ten opzichte van de gebeurtenissen op het scherm. Veelal is dit seconden later dan wanneer je de actie hebt uitgevoerd en komt dit door de verbinding van de speler met de server. Lag wekt vaak veel frustratie op bij de betreffende speler, maar ook bij andere spelers, aangezien het character haperend door de map zich voortbeweegt.

LAN
Een Local Area Network is een lokaal netwerk, bijvoorbeeld een thuisnetwerk, tussen twee of meerdere apparaten. Dit kan direct zijn, maar hier kan ook een switch bijvoorbeeld tussen zitten. Ook printers en (file)servers kunnen in het netwerk aanwezig zijn. In het verleden werden LAN-party’s gehouden, waarbij verschillende gamers hun PC of lapop meenamen, en aansluiten op een Switch of Router. Door allemaal binnen dezelfde IP-range te zitten (192.168.0.X bv.), kun je communiceren met de computers onderling. Dit gebeurt ook wel met LAN-kabels (netwerkkabels). Een WAN is een wereldwijd netwerk, ook wel internet.



Loot
Items die droppen wanneer je een eindbaas of andere vijand verslaat of wanneer je bijvoorbeeld kisten opent. Meestal, hoe groter de uitdaging, hoe groter de loot is die je krijgt. Loot is er in de vorm van bijvoorbeeld wapens, armor en skins die je kunt gebruiken voor je character.

Microtransacties
Met microtransacties kan de speler voor relatief kleine bedragen virtuele goederen ingame aanschaffen. Free-to-play games maken hier ook veelal gebruik van. Zo kun je bijvoorbeeld skins, wapens en skills aanschaffen met echt geld. Als microtransacties ook een competitief voordeel geven, dan wordt ook wel gesproken van pay-to-win (betalen om extra voordelen te krijgen om makkelijker te winnen). Loot boxes zijn een bekende vorm hiervan. Hierbij weet je echter vooraf niet wat je krijgt. Hier is veel kritiek op aangezien dit vaak ook wel gezien wordt als gokken.

MMO
Massively Multiplayer Online game. Een game waarin je speelt met een grote community, ook wel online wereld. Dit kan samen maar ook tegen elkaar zijn. Met MMORPG wordt veelal hetzelfde bedoeld, maar deze games hebben vaak meer Role Playing Game-elementen.

NPC
Een non-playable character. Veelal een karakter in een game die een hoofdrol vertolkt en uniek is qua uiterlijk, maar niet bestuurbaar is. Veelal zijn dit karakters die meer over het verhaal uit de doeken doen, of interactief omgaan met de speler. Vaak zijn het ook virtuele personen, dieren of figuren die je een quest (opdracht) geven en daar extra uitleg bij geven.

Patch
Een update voor een game waarmee bugs (fouten/errors) opgelost worden. Deze updates worden vaak automatisch gedownload voor je game.

Perks
Speciale verbeteringen die je karakter in de game beter maken. Perks worden vaak ook wel power-ups genoemd en zijn veelal een permanente toevoeging.

Physics
De manier waarop een omgeving reageert. Als je bijvoorbeeld tegen een stoel aanloopt, verwacht je dat die beweegt of omvalt. Als dat niet gebeurt zijn de physics onrealistisch. Daarnaast, als je bijvoorbeeld in het water schiet, verwacht je dat het water beweegt en dat de kogel in het water vaart mindert of zelfs snel stopt.

PvE
PvE staat voor Player versus Environment, wat in het Nederlands “speler tegen omgeving” betekent. In een PvE-spel draait het om het bestrijden van computergestuurde vijanden en uitdagingen in plaats van tegen andere spelers. Deze vijanden kunnen monsters, aliens, of andere vijandige wezens zijn, afhankelijk van het thema van het spel. PvE-games leggen de nadruk op verhaalprogressie, het verkennen van de spelwereld, het verzamelen van items en het verslaan van vijanden om vooruitgang te boeken. PvE is vaak een belangrijk aspect van massively multiplayer online games (MMO’s), role-playing games (RPG’s) en coöperatieve spellen.

PvP
Player versus Player, spelers spelen in competitieverband tegen elkaar. Je hebt ook nog PvE, waarbij je tegen non-speler karakters speelt die door de computer (AI) worden aangestuurd.

PS Plus
PlayStation Plus is een abonnementsvorm waarmee je elke maand gratis games kunt spelen, en games ook online kunt spelen. Zonder PS Plus kun je veelal games niet online spelen, vaak alleen maar free-to-play games. De service kost maandelijks geld om te gebruiken.

PSN
PlayStation network, hiermee kun je online gamen op een PlayStation. Sony stelt de service beschikbaar aan al haar gebruikers.

PS Plus
PlayStation Plus is een abonnementsvorm waarmee je elke maand gratis games kunt spelen, en games ook online kunt spelen. Zonder PS Plus kun je veelal games niet online spelen, vaak alleen maar free-to-play games. De service kost maandelijks geld om te gebruiken.

QTE
QTE staat voor Quick Time Events, wat in het Nederlands “Snelle Tijdgebeurtenissen” betekent. Het is een mechanisme dat vaak in videogames wordt gebruikt om de speler acties te laten uitvoeren op cruciale momenten in het spel. Tijdens een QTE verschijnen er visuele prompts op het scherm, meestal in de vorm van symbolen of knoppen, die de speler moet indrukken of volgen binnen een beperkte tijd om de actie succesvol uit te voeren. Deze acties kunnen variëren van simpele knoppencombinaties tot het nauwkeurig timen van een druk op een knop om een ​​specifieke actie uit te voeren, zoals het ontwijken van een obstakel of het uitvoeren van een krachtige aanval. QTE’s worden vaak gebruikt om cinematische momenten in het spel te versterken en de spelerservaring meer interactief te maken.

RAM
Het RAM-geheugen, ook wel Random Access Memory genoemd, is het snelst benaderbare geheugen dat de hoogste bandbreedte kent binnen een PC of console. Wanneer het RAM-geheugen op is, wordt er gebruik gemaakt van ‘virtueel geheugen’ op de harde schijf. Hoe meer geheugen je PC heeft, hoe langer er van het RAM-geheugen gebruik gemaakt kan worden, en hoe beter de performance over het algemeen blijft.

Ray tracing
Rac tracing (raytracing) is een rendering techniek waarmee in games uitermate realistische lichteffecten gerealiseerd kunnen worden. Een algoritme kan de paden traceren van licht, en het systeem kan de interactie van licht met virtuele objecten zo realistisch mogelijk maken. In onderstaande afbeelding zie je het verschil tussen beide, waarbij ray tracing rechts ingeschakeld is en links uitgeschakeld.

Roguelike
Dit is een game-genre waarbij vaak gebruik gemaakt wordt van Role Playing Game-elementen en permadeath (je gaat permanent dood). Je moet hierdoor de game opnieuw starten en weer van voren af aan beginnen wanneer je dood gaat in de game. Dit zijn vaak de meest uitdagende games om te spelen en vereisen flink wat doorzettingsvermogen van de speler. Veelal zijn dit soort games van het genre dungeon crawlers.



RPG
Role Playing Game, een spel waarin je veelal een specifiek karakter kunt samenstellen die allerlei eigenschappen en skills kan hebben. Dit kunnen bijvoorbeeld de schade, de armor en het uiterlijk van het karakter zijn.

RTS
Real Time Strategy, dit zijn games als Red Alert, Command & Conquer en Age of Empires. Vaak moet je een basis bouwen en uitbreiden en eenheden samenstellen en de tegenstander aanvallen en je eigen basis zien te verdedigen. Grondstoffen zijn vaak de basis voor het maken van gebouwen en eenheden.

SSD
De opvolger van de HDD (hard disk drive). Dit is een harde schijf zonder draaiende onderdelen (veelal 7200 toeren). Een SSD heeft als voordeel vaak vele malen sneller te zijn dan de oudere technologie waarbij wel draaiende onderdelen gebruikt worden (de platter). Een SSD is daarnaast ook een stuk compacter qua formaat en inmiddels zijn de prijzen ook een stuk betaalbaarder geworden.



Third Party
Derde partijen die producten beschikbaar stellen. Sony biedt bijvoorbeeld de PlayStation console aan, en is dus een first party (eerste partij). Electronic Arts bijvoorbeeld maakt games voor de PlayStation console, en is dus een ‘third party’-partij. Ander voorbeeld: Ubisoft maakt een game voor de Xbox (Microsoft is de uitgever van de Xbox-hardware). Ubisoft is dus de third party uitgever en Microsoft de first party.

Trophies / Achievements
Virtuele prestaties die je kunt behalen. Op de PlayStation zijn dit trophies, ook wel bekers (platinum, goud, zilver en brons). Op de Xbox zijn dit achievements en punten. Door ingame bepaalde prestaties te behalen, bijvoorbeeld het uitspelen van een chapter, krijg je een virtuele beloning in de vorm van deze trophies of achievements. Hiermee wordt de verslavingsfactor veelal verhoogd en doen spelers extra hun best om bepaalde beloningen te winnen. Je kunt normaal gesproken echter niets met deze beloningen, en zijn vooral qua aanzien veelal gewild.

VRR
Variable Refresh Rate (VRR), oftewel Variabele Verversingsfrequentie, is een technologie die wordt gebruikt in beeldschermen, met name in gamingmonitors en televisies. Het stelt het scherm in staat om zijn verversingsfrequentie dynamisch aan te passen aan de framesnelheid van het uitvoerapparaat, zoals een grafische kaart of gameconsole.

Traditionele beeldschermen hebben een vaste verversingsfrequentie, bijvoorbeeld 60 Hz of 120 Hz. Dit betekent dat het scherm bijvoorbeeld 60 keer per seconde ververst wordt, ongeacht de framesnelheid van het bronmateriaal. Bij snel veranderende beelden, zoals bij gaming, kan dit leiden tot haperingen en tearing wanneer de framesnelheid van de bron niet overeenkomt met de verversingsfrequentie van het scherm.

XP
In games kun je vaak XP behalen, zo ook op Evilgamerz overigens. XP betekent kortgezegd ‘eXperience Points’. Veelal is dit een onderdeel van een level-systeem, waarbij je eerst een bepaalde hoeveelheid ervaringspunten moet behalen, voor je een level omhoog gaat (van level 1 naar level 2 bijvoorbeeld). XP behaal je meestal door een opponent te verslaan, of door quests te voltooien in games.


Naar boven