S.T.A.L.K.E.R. 2: Heart of Chornobyl

S.T.A.L.K.E.R. is al sinds het eerste deel een serie voor een specifieke groep spelers. Het is nooit bedoeld geweest als een gladde blockbuster of snelle shooter, maar als een wereld die langzaam onder je huid kruipt. De Zône is altijd het echte middelpunt geweest: een plek die je niet vertrouwt, die je constant scherp houdt en die nooit voorspelbaar is. Dat maakte de oudere delen interessant ondanks alle technische problemen die ze hadden.

Toen S.T.A.L.K.E.R. 2 vorig jaar eindelijk verscheen voor pc en Xbox, kwam dat na ontzettend lange ontwikkelingstijd en veel verwachtingen. De kern van de game was goed. De sfeer zat direct op het juiste niveau, de toon klopte en de Zone voelde meteen als een plek die je wilt onderzoeken maar ook vreest. Tegelijkertijd was het ook duidelijk dat de game verre van af was. De technische staat was rommelig, de AI viel soms door de mand, en het schietgevoel was niet wat je verwacht van een moderne shooter. Met de komst van de PlayStation 5-versie krijgen veel spelers nu pas hun eerste echte ervaring met S.T.A.L.K.E.R. 2. Daardoor hangt er ook een andere verwachting omheen: is dit de versie waarin de game eindelijk staat zoals hij bedoeld was? Ja, en nee. De PS5-versie is stabieler dan de launchversies, maar een aatal van de zwakke punten zijn niet volledig verdwenen.

Zelf op zoek naar het verhaal

Het verhaal van S.T.A.L.K.E.R. 2 zet je opnieuw in de rol van een stalker die zijn eigen pad zoekt in de Zone. De game vertelt je niet alles voor, maar laat je door gesprekken, gebeurtenissen en stukken tekst langzaam ontdekken wat er speelt. De opzet is simpel: je zoekt antwoorden en artefacten, je ontmoet facties die elk hun eigen agenda hebben en je probeert te overleven in een gebied dat niets voor je doet. Dat geeft de game een unieke spanning die weinig andere shooters hebben. De wereld is sterk opgebouwd en geeft je precies het juiste gevoel. Kapotte dorpen, modderige paden, bossen waar geen geluid meer uit komt en laboratoria waar je amper durft te kijken wat er om de hoek staat. Het is de manier waarop de game stilte gebruikt die indruk maakt. Je raakt nooit helemaal ontspannen, omdat je weet dat er altijd iets mis kan gaan.

Toch heeft het verhaal ook zijn beperkingen. De missies zijn vaak vrij standaard en de personages blijven meestal vlak. De game probeert je soms emoties mee te geven, maar dat lukt niet altijd door de manier waarop scenes worden gepresenteerd. De focus ligt duidelijk op de wereld en niet op de mensen die erin leven. Dat hoeft geen nadeel te zijn, maar het zorgt ervoor dat het verhaal je niet lang bijblijft buiten de sfeer om. Als avontuur werkt het prima, maar het is niet een game die je speelt voor de verhaallijn. De gameplay van S.T.A.L.K.E.R. 2 draait volledig om spanning en overleven. Je bent nooit echt veilig en de game laat je dat constant voelen. Je scant op anomalieën, luistert naar geluiden die je niet vertrouwt en probeert door elk gebied heen te lopen zonder in een val te stappen. Tijdens het verkennen moet je continu opletten. Soms zie je een anomalie niet op tijd en vliegt er ineens een stuk metaal de lucht in. Soms hoor je vreemde geluiden van mutanten die ergens in de buurt zwerven. De Zone is geen plek waar je gedachteloos doorheen rent en dat werkt heel goed.

Schiet niet altijd raak

Het schieten zelf is minder geslaagd. Op de PlayStation 5 voelt het richten en vuren wat zwaar en niet zo precies als je zou willen. Hierdoor heb je momenten waarop je ziet dat je tegenstander open staat, maar de gunplay voelt te stroperig om daar echt van te profiteren. Dat vertraagt de actie en haalt soms de vaart eruit. In een game waar gevechten niet constant zijn, maar wel belangrijk, is dat jammer. De AI van vijanden is ook wisselend. In sommige situaties reageren vijanden vrij goed: ze zoeken cover, ze bewegen, ze proberen je in te sluiten. Maar net zo vaak gebeurt het tegenovergestelde. Soms blijven ze lang stilstaan, soms reageren ze niet op geluid dat ze normaal wel zouden horen en soms rennen ze letterlijk een verkeerde richting op. Het voelt alsof de AI vaak werkt, maar nooit helemaal stabiel is. Dat maakt gevechten wisselvallig, wat aan de ene kant past bij het onvoorspelbare karakter van de Zone, maar aan de andere kant te duidelijk een technisch probleem blijft.

Bugs zijn nog steeds aanwezig, ook al is de game een jaar op de markt. Voorwerpen waardoor je zakt, NPC’s die half door meubels heen steken, animaties die niet goed afspelen en quests die soms niet helemaal lekker werken. Het zijn geen fouten waarbij de speelervaring wordt verpest, maar het zijn wel dingen die je te vaak ziet om te negeren. De game voelt daardoor soms iets ouder dan hij eigenlijk is. Het verzamelen van loot en het upgraden van je uitrusting werkt wel sterk. Je bent constant bezig om betere onderdelen te zoeken, ammo te besparen en je tas niet over te belasten. Dat zorgt ervoor dat je elk gevecht voorbereidt. Het is ook belangrijk om genoeg eten mee te nemen, want de honger kan snel toeslaan. Als je niet op tijd eet zal je stamina steeds moeizamer terugkomen en op een gegeven moment zal je levens verliezen. Het systeem is duidelijk gemaakt voor spelers die nadenken en willen overleven. De mutanten zijn qua gameplay een stuk geslaagder dan de menselijke vijanden. Ze bewegen onvoorspelbaar en kunnen je echt verrassen, waardoor je altijd gespannen bent. Ze zijn geen bullet sponges, maar ze kunnen wel gevaarlijk zijn als je ze onderschat.

Niet de mooiste, wel heel sfeervol

Grafisch is S.T.A.L.K.E.R. 2 een beetje een mix. Aan de ene kant ziet de wereld er sfeervol uit.Dde mist hangt op een manier die echt past bij de Zone, en sommige locaties zijn gewoon mooi in hun lelijkheid. De stijl klopt. Maar de game behoort niet tot de mooiste PS5-games van dit moment. Veel textures zijn simpel, animaties zijn soms stijf en dan heb ik het nog niet gehad over de hele korrelige lichtstralen die door een raam vallen.  Dat is niet per se een probleem omdat de sfeer zo goed is, maar verwacht geen grafisch hoogstandje.

De prestaties op PS5 zijn redelijk, maar niet perfect. De game draait meestal stabiel genoeg om fijn te spelen, maar er zijn momenten waarin de framerate duidelijk omlaag gaat. Vooral in drukke gebieden merk je dat het spel moeite heeft om de 60fps te halen in Performance mode. Het haalt je niet constant uit de ervaring, maar het is wel merkbaar. De laadtijden zijn verder kort en de game crasht niet vaak, wat al een verbetering is ten opzichte van de eerdere versies. Het geluid is een van de sterkste onderdelen van de game. De Zone klinkt precies zoals je wilt dat hij klinkt: verlaten, ruw, vreemd, en constant dreigend. Mutanten klinken gevaarlijk zonder dat je precies weet waar ze zitten, en anomalieën zorgen ervoor dat jouw scanner tekeer gaat dat je meteen stress geeft. Het is audio die echt bijdraagt aan de ervaring. De muziek is stil en sober, maar wordt precies goed ingezet. Voice-acting is oké, maar niet heel bijzonder. Het werkt, en dat is genoeg.

De moeite waard

S.T.A.L.K.E.R. 2 op de PlayStation 5 is een prima, sfeervolle en spannende game, maar geen game die alle verwachtingen waarmaakt. De wereld is fantastisch, de sfeer uniek en het gevoel dat de Zone je constant in de gaten houdt, blijft indrukwekkend. Dat blijft de reden waarom deze serie zo geliefd is. Maar de technische staat blijft achter. De gunplay voelt stroperig, de AI is niet altijd even slim, de bugs zijn nog steeds aanwezig en de graphics zijn degelijk maar niet bijzonder. De prestaties zijn beter dan een jaar geleden, maar nog steeds niet perfect. Met al het gamegeweld deze maanden brengt S.T.A.L.K.E.R. 2 net te weinig om erbovenuit te steken, en dat is jammer want het is echt wel een spel dat jouw tijd waard is en overduidelijk met veel liefde gemaakt is.