Uit de hand gelopen
Projecten die uit de hand lopen, dat zijn de mooiste projecten. Concepten die eigenlijk de tekentafel niet hebben bereikt, maar toch snel zijn uitgewerkt. Portal is zo’n concept geweest, welke onderdeel vormde van The Orange Box. Dit krijg je er gratis bij, zo heeft Valve gedacht. Valve, dat zich tegenwoordig meer bezighoudt met de ontwikkelingen van Steam, dan met het ontwikkelen van games, kennen we natuurlijk vooral van de Half-Life franchise, welke op de PC begon en nog altijd, wat mij betreft, de beste PC-game ooit is. Half-Life 2 werd het vervolg, welke het ietsje minder deed, maar ook nog altijd thuishoort in het rijtje beste games ooit. Vervolgens verscheen de game nogmaals, maar dan op de console, en daarbij hoorde Portal, een game op zichzelf welke een doorslaand succes bleek welke zelfs zo erg uit de hand is gelopen dat het nu tijd is geworden om er een volledige retail game van te maken. De verwachtingen zijn hoog, maar Valve kennende is het voor hen geen probleem om aan deze verwachtingen te kunnen voldoen, of om zelfs daar weer bovenuit te stijgen.
Als je het concept van Portal analyseert, dan kun je eigenlijk spreken van best simpele mechanics: Gewoon wat portalen maken, eentje waar je in stapt, en eentje waar je weer uit stapt, daar komt het kortgezegd op neer, en daar kun je heel veel mee doen, zo liet men al zien in de eerste Portal. Het concept dat destijds onder de aandacht werd gebracht is eigenlijk ditmaal weer voortgezet in Portal 2. Elementen als turrets, het maken van portalen, het creëren van verticale en horizontale loopbruggen, het gebruik van lasers, het benutten van springgel en het gebruiken van objecten in de omgeving, waaronder boxen, zul je in deze Portal game ook weer terugzien. Echter heeft men ditmaal geprobeerd er iets meer een verhaal van te maken, in plaats van zoals in de eerste game simpelweg stages aan te bieden die je moest voltooien. Vooral in het begin zul je de indruk krijgen dat men er meer een plot in heeft willen verwerken, al blijf je natuurlijk gewoon stages tot uitvoering brengen. Echter zul je tussendoor ook nog ontsnappingsacties moeten doen, en zo nu en dan zelfs (ingame) filmpjes te zien krijgen, iets wat het spel iets gevarieerder lijkt te maken dan het eerste deel. Kortgezegd draait de singleplayer om de gigantische Aperture Science Laboratorium, welke verenigd wordt met GLaDOS, de moorddadige computerhulp die spelers door Portal heeft geholpen. En van GLaDOS zul je niet al te vrolijk worden, al blijven mensen nog altijd slimmer dan robots… Dat hoop ik voor jou in elk geval.
Simpel, maar toch gecompliceerd denkwerk
Wat Portal, maar ook eerdere games als Half-Life (2) zo perfect maakte, is de simpele opzet van de games. De besturings is gemakkelijk, en je hoeft dan ook geen gebruik te maken van allerlei onnuttige mogelijkheden en overbodige knoppencombinaties. De controls zijn lekker eenvoudig gehouden, en met bukken, het oppakken van objecten, springen, lopen en het maken van portalen zul je het meeste al snel onder de knie krijgen. Dat maakt de games van Valve dan ook zo’n goede games om bij in te stappen. Het concept wordt direct duidelijk gemaakt, en kan gemakkelijker opgepakt worden. In Portal 2 probeert de ontwikkelaar echter wel wat meer variatie te brengen, vooral door platformen af te wisselen met puzzels die je in een bepaalde omgeving moet zien op te lossen. In sommige stukken is het dan ook rennen voor je leven, in plaats van het rustig oppikken van puzzels, en dat maakt het spel een stuk interessanter dan de eerste game, wat vooral een hersenkraker was die alweer voorbij was voor je was begonnen. De puzzels in dit deel zijn een stuk gemakkelijker en worden een stuk geleidelijker moeilijker gemaakt. Hierbij heeft men er goed aan gedaan om bepaalde gameplay mogelijkheden niet ruwweg willekeurig te combineren. Zo zul je niet plots elementen tegen gaan komen in het midden van het spel, die je in het begin nog moest gebruiken, met daarbij nieuwe elementen, waardoor het spel qua gameplay chaotisch kan worden. De balans, en innovatie en de wijze waarop de puzzels in elkaar steken zijn werkelijk subliem, en hebben de hersenen van de developers ongetwijfeld laten kraken. Soms sta je dan ook zelf te kijken van de uitvoering van dit toch al briljante concept, dat met Portal 2 alleen maar verder verfijnd is, en echt haar kracht laat zien. Portal 2 is dan ook geen aftreksel van de eerste game, maar is een uniek geval apart, in positieve zin.
Alsof de singleplayer niet vet genoeg was
En als je de toch al vrij forse singleplayer achter de kiezen hebt, dan kun je altijd nog kiezen voor de multiplayer, waarbij co-op of in een split-screen een volledig aparte verhaalmodus gespeeld kan worden. Je speelt de singleplayer campagne dus niet opnieuw, maar krijgt een volledig nieuwe modus voorgeschoteld. En alsof Valve dat nog niet genoeg vond, is er ook nog Steam connectiviteit aan de PS3-versie, welke wij overigens speelden, toegevoegd. Het aanmelden via deze cloud-service werkt prima, en het synchroniseren van je vrienden zorgt ervoor dat je in zowel je PSN-vriendenlijst kunt bekijken voor medespelers, maar dus ook naar Steam-spelers, waardoor je met PC-vrienden aan de gang kunt. De mensen die het niet zo op vriendenlijstjes hebben, kunnen daarnaast ook willekeurig op zoek gaan naar online spelers om mee samen te spelen. Valve wil het dus graag op haar eigen wijze doen, en het is dan ook niet zo opvallend dat men als eerste ontwikkelaar ooit haar eigen softwareplatform lanceert op de PS3. Het gaat als gezegd om het welbekende Steam-netwerk dat mee geïnstalleerd wordt met Portal 2. Hiermee kun je ingame inloggen op Steam, en vrienden uitnodigen om online te co-oppen. Daarnaast kun je ook chatten zoals op de PC kan. Simplistisch gezegd heb je dus het vriendensysteem hiermee op je PlayStation 3 draaien, al heeft Valve een en ander wat vereenvoudigd. De cross-platform mogelijkheid biedt echter een volledig nieuwe ervaring, al zullen de meeste mensen geen speciale ervaring ervaren met het feit dat iemand speelt met ’n PS3-controller, en de ander met een keyboard en muis.
Ongekende eenzaamheid met sfeer
Portal 2 maakt nog altijd gebruik van de aloude Steam engine, welke door de jaren heen echter flink is geëvolueerd. Met onder andere de toevoeging van HDR mochten we al in games als Left 4 Dead 2 kennismaken met de nieuwe grafische features van de grafische motor, en ook in Portal 2 zien we enige vooruitgang. De graphics zien er keurig uit, maar wat vooral opvalt is het altijd geweldige level-design. In Black Mesa (Half-Life) zagen we al hoe je van leegte een ongeëvenaarde sfeer kon maken, maar ook in Portal 2 laten de mensen van Valve zien hoe grootte leegtes en een simplistisch in elkaar gezette omgeving de perfecte ambiance kunnen brengen. En dat wordt ondersteund door wederom geweldige soundtracks, die wat weg hebben van de Half-Life sfeer, lekker claustrofobisch. Daarbij komen de goede monologen, al dan niet dialogen (al ben je zelf wederom niet al te spraakvol), die weer de nodige dosis humor met zich meebrengen.
Er zijn maar weinig games die zo’n goed concept hebben als Portal 2, en ook zo’n goede uitwerking krijgen. Je hebt als reviewer zijnde bij deze titel echt het gevoel dat je vele positieve punten van het spel over het hoofd ziet, en zelfs zou kunnen missen in de review. Het pure genot tijdens het spelen kan namelijk bijna niet omschreven worden in een recensie, net als de finesse en kwaliteit van dit spel. Deze tweede game, na het uit de hand gelopen eerste project, is niet alleen beter dan deel 1, maar biedt ook heel wat uren meer gameplay, en kent nu meer variatie en een verhaallijn. Het is weer eens een game die je zelfs na vele uren spelen niet neer wilt leggen, maar waarmee je constant verder wilt gaan. Daar waar de eerste game simpelweg bestond uit stages, is dat in deze game ook het geval, al loopt alles meer gestroomlijnd in elkaar over, en is de platformactie een stuk verder verbeterd, zoals je bijvoorbeeld goed kunt zien in het hoofdstuk ‘De ontsnapping’. De puzzels zijn daarnaast geweldig, een stuk gemakkelijker voor de mensen die net instappen en kennismaken met het concept, en daarnaast zeer uitdagend, wat het spel echt verslavend maakt. Met daarbij de mogelijkheid om hiervan ook met z’n tweeën te genieten, zowel offline, als online (met PC Steam-gebruikers) kan dit wel eens de beste game van dit jaar zijn. Valve heeft mijn zegen in ieder geval.
