Onafhankelijke uitgevers, ze worden schaarser en schaarser. EA, Ubisoft en Take-Two zijn enkele uitgevers die nog onafhankelijk zijn maar EA lijkt nu overgenomen te worden door een private-equitybedrijf en investeringsmaatschappij. Of het daarmee beter zal worden is altijd afwachten, maar vaak is het niet het geval. Na het opslokken van zo’n bedrijf door investeerders moet er snel geld verdiend worden om de investering terug te verdienen en dat betekent vaak het kaal plukken van assets, personeel en licenties. Het gevolg? Vaak een uitgever, al dan niet ontwikkelaar die totaal van het toneel verdwijnt. Laten we hopen dat het EA niet zal overkomen, maar onderstaande bedrijven zagen al snel het einde van hun bestaan.
Sierra Entertainment
Sierra was een pionier in de jaren ’80 en ’90, vooral bekend om avonturengames zoals King’s Quest en Space Quest. In 1996 werd Sierra gekocht door CUC International, wat later door fusies en schandalen leidde tot eigendom onder Vivendi. Uiteindelijk ging Sierra in 2008 volledig op in Activision Blizzard na de fusie tussen Activision en Vivendi Games.
De naam Sierra verdween daarna grotendeels van de markt. Hoewel Activision in 2014 kortstondig de merknaam herintroduceerde voor enkele remakes (zoals King’s Quest), verdween Sierra als zelfstandige uitgever. Het toont hoe zelfs invloedrijke uitgevers in de geschiedenis door consolidatie kunnen verdwijnen. Naast avonturenspellen gaf Sierra ook andere bekende titels uit. Voorbeelden zijn Half-Life (ontwikkeld door Valve maar uitgegeven door Sierra), de Crash Bandicoot- en Spyro the Dragon-reeksen op pc, en strategie- en simulatiespellen zoals Caesar, Pharaoh en Empire Earth. Daarmee had het bedrijf invloed op meerdere genres in de game-industrie. Sierra’s nalatenschap leeft vandaag de dag voort, omdat veel van hun franchises en klassiekers nog steeds geliefd zijn bij gamers en regelmatig opnieuw worden uitgegeven.
MicroProse
MicroProse werd opgericht in 1982 en stond bekend om zijn simulatie- en strategie-games, zoals Civilization en X-COM. Het bedrijf werd in 1993 verkocht aan Spectrum HoloByte, dat later zelf in handen kwam van Hasbro Interactive. Toen Hasbro in 2001 werd overgenomen door Infogrames (het latere Atari), verdween de naam MicroProse. Hoewel enkele van hun bekende franchises voortleefden, werd het merk zelf stopgezet. De nalatenschap van MicroProse blijft vooral zichtbaar door series als Civilization, die later door Firaxis en 2K Games werd voortgezet.
In de jaren ’90 kende MicroProse zowel grote successen als tegenslagen, mede door overnames en de groeiende concurrentie in de game-industrie. Uiteindelijk werd het bedrijf opgesplitst en verdwenen veel van de iconische franchises in handen van andere uitgevers, zoals Hasbro en later 2K Games. Toch leeft de erfenis van MicroProse voort: niet alleen door de blijvende invloed van de Civilization-reeks, maar ook door een heropleving sinds 2019, toen de merknaam nieuw leven werd ingeblazen met plannen voor moderne simulatie- en strategieprojecten. Daarmee blijft MicroProse een naam die bij veel gamers nostalgie én respect oproept. Zelf roept het bedrijf bij mij vooral herinneringen op met de Grand-Prix Formule 1-games.
Westwood Studios
Westwood Studios was beroemd om de creatie van de Command & Conquer-reeks. In 1998 werd het bedrijf overgenomen door Electronic Arts (EA), die het merk aanvankelijk nog gebruikte voor nieuwe releases. In 2003 werd Westwood echter officieel opgeheven en opgenomen in EA Los Angeles. De Command & Conquer-serie bleef nog even doorgaan onder EA, maar het karakter van Westwood ging verloren. Fans beschouwen de sluiting vaak als een voorbeeld van hoe een overname de creatieve ziel van een studio en uitgever kan uitdoven. Hun eerste grote hit was Dune II: The Building of a Dynasty (1992), een baanbrekend real-time strategy (RTS) spel dat de blauwdruk legde voor het genre. Later volgden titels als Command & Conquer (1995), Red Alert (1996) en hun uitbreidingen, die wereldwijd miljoenen spelers trokken en RTS definitief populair maakten. De kenmerkende mix van bases bouwen, legers aansturen en meeslepende verhalen maakte Westwood tot een pionier in de strategiegenre.
Virgin Interactive
Virgin Interactive was in de jaren ’90 een grote uitgever in Europa, verantwoordelijk voor titels zoals Command & Conquer (voordat Westwood door EA werd overgenomen) en licentiegames gebaseerd op Disney-films. Het bedrijf werd in delen verkocht: in 1998 aan Electronic Arts en in 2002 aan Titus Interactive.
Onder Titus ging Virgin Interactive langzaam ten onder. De merknaam verdween definitief in de vroege jaren 2000 toen Titus zelf failliet ging. De overname liet zien hoe een uitgever die ooit groot was in Europa langzaam oploste in grotere bedrijven en marktschommelingen.
Acclaim Entertainment
Acclaim was in de jaren ’90 een bekende uitgever, vooral door sportspellen en licentieproducten, zoals games gebaseerd op WWF en NBA Jam. Ondanks grote successen kende het bedrijf ook veel mislukkingen en financiële problemen. In 1995 nam Acclaim onder andere Iguana Entertainment over, maar uiteindelijk kon het zichzelf niet redden.
In 2004 ging Acclaim failliet, waarna de naam en enkele activa werden overgenomen door andere partijen, waaronder Throwback Entertainment. De merknaam zelf werd nog kort nieuw leven ingeblazen, maar het oorspronkelijke bedrijf en zijn uitgeversrol verdwenen voorgoed. Daarmee werd Acclaim een symbool van hoe snel een ooit machtige uitgever ten onder kan gaan in de steeds competitievere game-industrie.
Sierra vond ik altijd een erg mooie uitgever, pronkt nog op mijn Half-Life disc-versie, met toen ook Counter-Strike dat ‘gratis’ toegevoegd werd en ook Opposing Force. Mooie tijden waren dat.