Voetbal, de sport waar het geld als water stroomt, waar de FIFA corrupt is, Ajax in Europa weinig meer presteert in de afgelopen 10 jaren en de Nederlandse en Belgische competitie weinig meer voorstellen. Nu de UEFA zelf onder druk staat door een alternatieve, wereldwijde competitie die misschien zelfs opgezet gaat worden, waarbij zelfs opkomende landen als China mee kunnen doen en ons voorbij streven, is het nog maar de vraag hoe lang de huidige opzet nog mee kan gaan. De UEFA probeert nu zelfs kikkerlandjes nog verder onder het kunstgras te vegen door de grote landen het makkelijker maken zich te plaatsen met standaard 4 landen. Daardoor wordt het nog lastiger voor landen als Nederland om directe plaatsing af te dwingen in de Champions League. Het wordt er niet beter op en de rijke tijden van de jaren 80 en 90 lijken al eeuwen achter ons. Tijd dus om virtueel revanche te nemen, allereerst met Pro Evolution Soccer 2017.
Veel AI-verbeteringen
Er is dit jaar weer heel wat veranderd aan PES, zo werd op de GamesCom al aangekondigd en duidelijk gemaakt tijdens onze speelsessie. Nadat we het spel al in de pershallen speelden konden we ook in een private room met de uitgever het spel uitvoerig spelen. Toen vielen al enkele dingen op. Het voetbal wordt steeds beter, en dat komt door enkele features die zijn toegevoegd. Het belangrijkste is de Real Touch feature. Hiermee wordt de eerste aanraking met de bal van een speler bepaald door de spelereigenschappen. Zo is er sneller controle over de bal bij bijvoorbeeld Iniesta dan bij een Davy Klaassen, en dat is ook in het echt natuurlijk het geval. Dit zorgt er ook direct voor dat het echt totaal anders speelt wanneer je met een goed of slecht team speelt. Zomaar winnen met Ajax van FC Barcelona is er dan ook niet bij mits je de moeilijkheidsgraad een beetje normaal instelt. De spelereigenschappen hebben ook effect op het pass-systeem, want dat is ook hierop gebaseerd. De snelheid, de manier en de hoek waarbij een speler een pass kan geven, is differentieel per speler. Op zich merk je de lichte verbeteringen en aanpassingen zeker, al valt dat minder te zeggen van de zelflerende AI. De AI zou namelijk leren wat jouw speelstijl is en zich hieraan aanpassen. Zelf kon ik het niet echt opmerken en een oordeel erover geven vind ik dan ook lastig. De AI is de ene keer vrij zelfstandig, maar een volgend moment voelt het alsof ze totaal niet snappen dat ze diep moeten gaan, of juist richting de bal zich moeten aanbieden. De AI past zich echter wel meer aan wanneer jij vaak passes verstuurt naar bepaalde spelers. Ze zullen deze spelers dan korter dekken en met meer mensen. Ook aanvallend kunnen ze van lange ballen overgaan op korte passes als ze merken dat ze vaak balverlies hebben bij lange passes.
Maar de grootste verbetering is toch wel de keeper AI. De keepers grabbelen er niet meer op los zoals voorheen het geval was en op blunders kunnen we ze eigenlijk niet vaak meer betrappen. Vorig jaar werden nog veel afstandsschoten los gelaten en vooral dwarrel ballen van 40 meter werden soms simpelweg tot hoekschop gestompt terwijl dat vaak zeer onnodig bleek. Ook rare capriolen bij voorzetten zijn er niet meer bij, al komen ze ook vrijwel nooit uit wanneer een voorzet rond de 10-meter aanbelandt. Ook de AI van scheidsrechters is licht verbeterd, maar is nog altijd bizar slecht. Je kunt wedstrijden, zoals we op de GC al merkten, helemaal kapot trappen als je voorstaat, en dat is niet waar voetbal om draait. Tackles vol op de enkels van achteren worden vrijwel altijd bestraft met een gele kaart en doorgebroken spelers die neergehaald worden staan ook raar te kijken wanneer de dader weer simpelweg een geel kaartje meepakt. Nee, de strengheid van FIFA had niet gehoeven, maar het contrast tussen beide is wel erg groot, nog altijd; In FIFA voel je wanneer je rood pakt, in PES is alles toegestaan.
Verbeterde game modi
Ook de game modi hebben natuurlijk heel wat aanpassingen gekregen, al lijkt dit op het eerste gezicht erg mee te vallen, en eigenlijk is dat ook wel zo. Je kunt weer spelers scouten in de MyClub mode, en flink transfereren in de Master League, waarbij het altijd weer afwachten is of jij kunt voldoen aan het vraagbedrag en of de speler zin heeft in jouw club. Met analyses kun je nu als speler de tactiek van je tegenstander beter bekijken en je daaraan aanpassen. In de Master League kun je onderhandelen om spelers te huren voor bijvoorbeeld een half seizoen of één heel seizoen. Ook kun je natuurlijk tegenbiedingen doen of salarishuizen beheren van spelers. Spelers groeien verder ook en worden wekelijks beter, of juist niet. Naar tevredenheid en prestaties worden hun skills verhoogd. Dit is ook weer licht uitgebreid, maar echt concreet grootse wijzingen zijn er niet te vinden in de 3 grootste game modi, de Master League, MyClub en Become a Legend. Natuurlijk zijn de standaard toernooien ook weer aanwezig, waaronder natuurlijk de algehele competities (waaronder de Eredivisie, Premier League en Bundesliga). De namen kloppen hier en daar niet, maar de spelernamen zijn gelukkig wel authentiek. Met de Champions League, Europa League en landelijke bekertoernooien hebben we weer de jaarlijkse inhoud te pakken. Dit kennen we inmiddels dus wel en blijft prima.
Met deze nieuwe game is een samenwerking gesloten met FC Barcelona (overigens ook met clubs als Liverpool, Borussia Dortmund en enkele Zuid-Amerikaanse clubs), en dat valt ook wel redelijk op te merken. Het clublied van Barcelona speelt af wanneer je in Camp Nou speelt, en ook de spelers van FC Barcelona zijn de besten uit de game, en het meest realitisch. De gezichten zien er bijna levensecht uit net als de uitdrukkingen van de spelers. Ook het gras voelt wat realistischer en verfijnder aan, net als de stadions, waarvan er meer zijn toegevoegd. Ook de Amsterdam Arena is verhuld aanwezig in de game. Jammer is dat PES 2017 altijd het kenmerk heeft dat de spelersbewegingen er nogal houterig uit kunnen zien. Vooral wanneer een pass per ongeluk bij een andere speler terecht komt, weten de AI en physics zich geen raad. Ook het passen en rennen blijft allemaal wat haperend en minder vloeiend ogen. De vrijheid die je in deze game krijgt bij het opzetten van aanvallen spreekt me wel altijd meer aan ten opzichte van FIFA. Visueel is het spel weer licht verbeterd, waarbij vooral de spelersgezichten van bekende spelers als Neymar, Messi, Suarez en Piqué er uitermate goed uitzien. Het spel draait op de nog niet zo oude FOX engine die van Metal Gear Solid afstamt en deze weet zeker indrukwekkende beelden op te wekken. Met hier en daar wat haperingen en verspringingen tussen de spelmomenten en replays oogt het soms ook wat slordig hier en daar. De user interface is verder ook prima verbeterd. Het is nu echt clean geworden met geen overbodige onzin en grafische effecten en rare buttons. Je springt makkelijk van game mode naar game mode middels het categorieën hoofdmenu en alles ziet er uitermate overzichtelijk uit, en dat is wel eens anders geweest, al was dit in PES 2016 al flink verbeterd. Je kunt zelfs een top 3 van favorieten game modi opstellen, waarmee je nog sneller in je favoriete game mode terecht kunt komen. Grootste minpunt is nog wel het audiocommentaar, dat elk jaar weer zo statisch blijft en herhalend, dat je wel eens verbetering zou mogen verwachten. Nederlands commentaar zullen we waarschijnlijk nooit krijgen, maar wat meer variatie in het geschreeuw van de commentatoren zou zeker wel gewenst zijn. Ook het publiek reageert soms maf. Als je thuis speelt en de uit-spelende partij wordt hard getackeld, dan zul je veelal het hele stadion op je nek krijgen met fluitconcerten. Meestal is het juist andersom, wanneer de thuisspelende partij een tackel te verduren krijgt. In-menu zijn er veel bekende liedjes te bewonderen, waaronder ‘On my Mind’ van Ellie Goulding en ‘Where are u now’ van Justin Bieber en ‘In my Head’ van Galantis.
Weer geen Bundesliga
Qua licenties klopt het ook nog altijd niet helaas. Zonder update spelen Milik, Cillessen en Fischer nog bij Ajax, en clubs in Engeland heten London FC (Chelsea), Man Blue (Manchester City) en Man Red (Manchester United). Dit is ook het geval bij de Spaanse competitie met enkele clubs (MD White = Real Madrid). De Franse Ligue 1, de Serie A en de Eredivisie kloppen dan wel weer, maar wederom is de Duitse competitie afwezig, wat erg jammer is. De topteams zijn dan wel weer in de ‘Overige Europese teams’-sectie te vinden, maar goed, dat maakt het allemaal toch iets minder aantrekkelijk. De altijd maar weer aanwezige Champions League, Europa League, en AFC Champions League blijven echter wel weer toegevoegde waarden ten opzichte van FIFA. Online kun je daarnaast nog aan de gang met simpelweg een snelle wedstrijd spelen (ranked of niet), maar je kunt ook een hele online divisie van 10 spelseizoenen opstarten waarbij je de top dient te bereiken als alles meezit.
PES heeft dit jaar vooral op het gebied van AI stappen gezet. Het zijn geen grootse stappen, maar hier en daar zijn ze zeker wel te spotten. Ook op grafisch gebied en op gameplay gebied zijn wat lichte verbeteringen doorgevoerd. Zo ziet het spel er net iets meer gelikt uit en is het maken van combinaties en passen wat versoepeld. Aandachtspunten blijven nog wel de scheidsrechters, de uitbreidbaarheid van de al lang bestaande game modi, de physics en het audiocommentaar. Weet men deze punten volgend jaar flink te verbeteren, dan begint PES pas echt een kwalitatief hoogstaande game te worden.