FINAL FANTASY TACTICS – The Ivalice Chronicles

Square Enix heeft de afgelopen jaren een duidelijk doel: zoveel mogelijk klassiekers opnieuw uitbrengen op moderne systemen. Soms levert dat vooral nostalgie voor de oude garde op, maar af en toe is er een titel die ook vandaag de dag nog verrassend fris aanvoelt. Final Fantasy Tactics: The Ivalice Chronicles is daar een goed voorbeeld van. Ik kende de game tot voor kort alleen van naam en van verhalen van fans die er met stralende ogen over spraken. Zelf had ik de originele release uit 1997 op de PlayStation 1 nooit gespeeld, laat staan de latere PSP-versie. Voor mij dus de ideale testcase: weet deze klassieker nog steeds indruk te maken op een speler die af en toe een Final Fantasy-titel oppakt?

Twee versies, twee ervaringen

Square Enix levert meteen twee smaken: de originele versie en de enhanced variant. Voor de review heb ik vooral de enhanced edition gespeeld, al ben ik natuurlijk even in het origineel gedoken. Theoretisch is die best speelbaar, maar op een groot scherm met moderne resolutie zie je vooral een wirwar van grove pixels. Het laat de voortgang goed zien, maar praktisch is het niet. De enhanced versie daarentegen tilt het geheel naar een niveau dat veel beter past bij de huidige tijd: scherpere visuals, een opgefriste UI en vooral meer comfort.

Toch is de visuele upgrade geen HD-2D zoals in Octopath Traveler. De developers hebben niet gekozen voor een radicale make-over, maar eerder voor een visuele opschoning. Het ziet eruit zoals veel fans de game herinneren. Het is nog steeds trouw aan de oorspronkelijke stijl en zal de grote fans dus zeker niet het harnas injagen.

Het verhaal dat blijft hangen

De kracht van Final Fantasy Tactics zit ’m niet alleen in de gameplay, maar ook in het diepe en rijke verhaal zoals we kunnen verwachten van een Final Fantasy-titel. Je volgt Ramza Beoulve, een jonge edelman die verstrikt raakt in een conflict waar politiek, religie en persoonlijke macht constant met elkaar botsen. Het verhaal is niet zwart-wit en volgt (gelukkig) niet het “held redt de wereld”-thema. Ivalice is een wereld vol grijstinten, verraad en machtsmisbruik. Het is volwassen, meeslepend en na al die jaren nog steeds verrassend meeslepend.

De enhanced versie voegt volledige voice-acting toe voor alle dialogen, en dat tilt de ervaring echt naar een hoger niveau. Waar je in veel oude RPG’s de neiging hebt om teksten snel weg te klikken, merk je hier dat de stemmen en emoties ervoor zorgen dat je aandachtig blijft luisteren. Het maakt de epische gebeurtenissen net dat beetje grootser en meeslepender. En eerlijk: ik snap nu volledig waarom veel fans deze game altijd hoog op hun lijstje zetten als het gaat om Final Fantasy-verhalen. Voor je het weet zijn er uren verstreken en zit je helemaal vast in de intriges van Ivalice.

Tactiek, puzzelen en grinden

Final Fantasy Tactics weet je flink uit te dagen. Elk gevecht speelt zich af op een groot bord en draait om positionering, timing en slim gebruik van de uitgebreide eenheden, hun krachten en specialisaties. Het inzetten van vaardigheden en het kiezen van de juiste uitrusting of beroepen is cruciaal. Gelukkig kun je de game ook aanpassen in moeilijkheid, waardoor spelers die vooral voor het verhaal komen hier zonder problemen doorheen kunnen komen.

Een groot punt voor de PlayStation 1 waren de 3D-graphics en het isometrische speelveld. Waardoor draaien met het isometrisch overzicht een tof iets is. Meestal werkt dat prima, maar soms gebeurt het dat een personage net achter een steen of object verdwijnt, waardoor selecteren wat priegelwerk wordt. Gelukkig komt dat niet heel vaak voor, maar je zult echt moeten draaien en manoeuvreren om altijd het overzicht te behouden. Je kunt zelfs ook het bord van bovenaf bekijken, waardoor je vanuit alle invalshoeken je strategie kunt plannen.

Wat me misschien nog wel het meest verraste, is de omvang. Final Fantasy Tactics is enorm. Reken op minimaal 40 uur om de hoofdlijn te doorlopen. Maar ben je iemand die houdt van puzzelen, extra’s verzamelen of gewoon graag experimenteert met alle jobs en skills, dan tik je makkelijk de 80 uur aan. En het gekke is: dat voelt nooit als straf. Er is altijd wel iets nieuws om te ontdekken, een andere strategie om te proberen of een verhaalstuk dat je verder meesleept. Vooral op de hogere moeilijkheidsgraden moet je bereid zijn om te grinden, je party zorgvuldig op te bouwen en beroepen slim in te zetten om de sterkste eindbazen te kunnen verslaan. Het voelt soms bijna als een schaakspel waarin je pas na tien zetten ziet of je strategie gaat werken. Dat kan frustreren, maar de voldoening na een gewonnen veldslag is groot.

Besturing en platformgevoel

Omdat je enorm veel kunt doen, is de besturing redelijk complex. Van verplaatsen, aanvallen en spreuken kiezen tot menu’s voor jobs en uitrusting. Het kan in het begin een beetje aanvoelen als een doolhof. De game legt gelukkig veel goed uit en geeft vooral veel informatie voordat je een stap zet. Verrassend genoeg werkt de muisbesturing op pc prima, voor een game die oorspronkelijk voor een controller bedoeld is. Je klikt eenvoudig tegels en units aan.

Jarenlang dacht ik dat Final Fantasy Tactics ooit was begonnen als een PSP-game, maar de oorsprong ligt echt op de PlayStation 1. Toch voelt het vandaag de dag nog steeds alsof de game meer tot zijn recht komt in handheldvorm. Op een groot scherm werkt het, maar de lange sessies en vele gevechten voelen natuurlijker aan onderweg. Dit is een game die je zeker op je Steam Deck wilt uitproberen. De enhanced versie is in veel opzichten een flinke stap vooruit, maar er zijn ook wat schoonheidsfoutjes. Zo zou de game ultrawide moeten ondersteunen, maar na alles te hebben geprobeerd, heb ik dit niet werkend kunnen krijgen. Zonde, want dat zou al helemaal top zijn. Hopelijk weet Square Enix dit nog op te lossen met een patch.

Een strategisch meesterwerk

Final Fantasy Tactics: The Ivalice Chronicles is een prachtige heruitgave van een tactische klassieker. Voor nostalgische fans is er de originele versie, maar de enhanced edition is de versie die je wilt spelen. Met verbeterde visuals, voice-acting en moderne extra’s is er geen excuus om deze klassieker niet uit te proberen. De minpunten zijn klein (ultrawide werkt niet en soms verdwijnt er een personage achter een steen). Maar daar tegenover staat een volwassen verhaal, een diepgaand tactisch systeem en een epische speelduur die je weken zoet kan houden. En als iemand die de game pas voor het eerst ontdekt, kan ik zeggen: Square Enix weet met deze heruitgave niet alleen fans tevreden te houden, maar ook een nieuwe generatie spelers.