De gebeurtenissen in LOTR Online vinden plaats op en na het tijdstip dat Frodo vertrekt naar Mount Doom. Spelers hebben niet de mogelijkheid om als één van de hoofdkarakters te spelen, maar deze zullen wel in de game voorkomen en de kans bestaat dat je ze tijdens je avonturen, die parallel lopen aan de reis van de hoofdpersonen, zult tegenkomen. Bij het binnentreden van de online wereld kun je een eigen karakter aanmaken. Hierbij kun je kiezen uit 4 rassen: Hobbit, Elf, Dwarf of Man – dus orkje spelen gaat niet lukken – en 7 classes: Champion, Minstrel, Guardian, Loremaster, Burglar, Hunter of Captain. Tijdens het spelen kun je zorgen dat je karakter krachtiger wordt door vijanden te verslaan, nieuwe en betere wapens te verkrijgen en krachtige spreuken te leren. Voorlopig hebben de makers het hoogst haalbare ingesteld op level 50.
De verscheidene classes zijn niet bij elk ras beschikbaar, zo zul je een hobbit niet zo snel Champion zien worden, net als een elf die ‘s nachts op dievenpad gaat. De Champion is groot fan van wapengekletter – het liefst van 2 wapens tegelijk – en heeft als motto “de beste verdediging is de aanval”. Voor wie meer houdt van verdedigen is de Guardian een goede keuze, want hij kan de aandacht van een vijand trekken en diverse directe aanvallen weerstaan. Een Captain kan leiding geven aan een groep om hem heen en zo de strijd doen keren. Voor wie een vijand stiekem om wil leggen is er de Burglar, een dief die opereert in de schaduw. Van een afstand aanvallen is de specialiteit van de Hunter, die ook nog eens troepen sneller door het bos kan begeleiden en vallen op kan zetten. Spelers met veel vrienden kunnen de Minstrel kiezen, om zo met een lied medespelers te helpen. De laatste class is de Lore-master, die wonden kan genezen door zijn grote kennis, die hij ook tegen de vijand kan gebruiken.
